Κλιματική Κρίση, Ερωτήσεις & Δεδομένα

Γενική προσέγγιση
  1. Πως ορίζεται η Κλιματική Κρίση, ποιά η εξέλιξη των σχετικών δεικτών απο το 1850;
    1.1 Αέρια Θερμοκηπίου (κυρίως CO2): αύξηση σε απόλυτο μέγεθος (όγκο) κατα ~13 φορές (53,82 απο 4,22 δισ τόνων)
    1.2 Συγκέντρωση στην Ατμόσφαιρα (ppm): αύξηση 51% (423 απο 280)
    1.2.2 Στοιχεία απο το 1958 και μετά
    NOAA Climate.gov (στοιχεία απο το 1958 απο το Mauna Loa Observatory in Hawaii)
    1.3 Θερμοκρασία: αύξηση κατα ~1,7 β Κελσίου απο τον μ.ο της τρέχουσας Γεωλογικής περι;oδου (Holocene, βλ κατωτέρω), στους ~15 απο 13,1. Δεδομένα
    1.3.1 A 485-million-year history of Earth’s surface temperature
    1.3.2 The instrumental temperature record (1850 μΧ-)
    1.4 Μεταβολή (οξίνιση) ωκεάνιου pH ("the evil twin of global warming"): στο διάστημα 1950 - 2020, το μέσο pH στην επιφάνεια των ωκεανών έπεσε απο ~8,15 στο 8,05, με σοβαρές συνέπειες στην θαλάσσια χλωρίδα (κοραλλιογενείς ύφαλοι) και πανίδα (οστρακόδερμα και πληθυσμοί που τρέφονται με αυτά)
  2. Υπάρχουν Ομοιότητες ή/και Διαφορές στον Γεωλογικό Χρόνο; Η εξέταση (και σύγκριση) των δεδομένων γίνεται τόσο σε σχέση με την τρέχουσα Μεσοπαγετώδη Περίοδο (Holocene, 11700 πΧ-), όσο και με την προηγούμενη Μεσοπαγετώδη (Eemian, 130000-115000 πΧ). Σύμφωνα με τα διαθεσιμα στοιχεία ξέρουμε ότι
    2.1 αναφορικά με την Eemian: εχουμε (πλέον) ~ τον ίδιο μ.ο θερμοκρασίας (~15 β Κελσίου), δεν εχουμε αύξηση της στάθμης της θάλασσας (ήταν 5-9 μ υψηλότερα), και έχουμε ~50% περισσότερα αέρια θερμοκηπίου (σε ppm)
    2.2 αναφορικά με την προ-βιομηχανική εποχή (1850 μΧ): αύξηση κατα 50% των αερίων θερμοκηπίου και αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατα 1,7 β Κελσίου. αλλά δεν είναι η μοναδική χρονική περίοδος με τέτοια απόκλιση απο τον θερμοκρασιακό μ.ο. Αντίστοιχη (~2 β Κελσίου) αλλά αντίστροφη (μείωση αντι για αύξηση) είχαμε κατα τα ~500 χρόνια που κράτησε η "Μικρή Παγετώδης" (Little Ice Age, 1350-1850 μΧ)


  3. Ποιές είναι οι βασικές πηγές (καύσιμα), χώρες παραγωγής & οι τομείς ανθρώπινης δραστηριότητας στην παραγωγή αερίων θερμοκηπίου;
    3.1 Πηγές
          41% Κάρβουνο
          32% Πετρέλαιο
          21% Φυσικό Αέριο
    3.2 Χώρες
          32% Κίνα
          13% ΗΠΑ
          08% Ινδία
          07% ΕΕ
          38% υπόλοιπες χώρες
          03% Διεθνείς Αεροπορικές & Θαλάσσιες Μεταφορές
    3.3 Τομείς Δραστηριότητας (στοιχεία 2021)
          33,1% Electricity and heat
          15,9% Transport
          13,0% Manufacturing and construction
          11,9% Agriculture
          06,6% Industry
          06,6% Fugitive emissions
          06,2% Buildings
          03,4% Waste
          02,0% Aviation and shipping
          01,2% Other fuel combustion
  4. Που καταλήγουν τα παραγόμενα αέρια; Υπάρχουν 2 (παραπλήσιες) εκτιμήσεις, το 50-58% στην Γή & τους Ωκεανούς, το υπόλοιπο 42-50% στην Ατμόσφαιρα
    4.1 Carbon dioxide in Earth's atmosphere (Wiki): 42%
  5. Ποιά είναι η διαχρονική εξέλιξη κατανάλωσης ενέργειας απο το 1800, ποιοί οι σχετικοί δείκτες;
    5.1 Αύξηση παγκόσμιου πληθυσμού κατα ~ 6,8 φορές (8,2 δισ απο 1,2 δισ)
    5.2 Αύξηση παραγόμενης Ενέργειας κατα ~32,4 φορές (183,2 απο 5,65 twh)
    5.3 Αύξηση οικονομικής δραστηριότητας (ΑΕΠ) κατα ~100 φορές (139,4 απο 1,4 τρισ Int $)
    Global GDP over the long run 1820-2023 (data is expressed in international-$ at 2017 prices)


  6. Ποιές είναι οι κρίσιμες παράμετροι σε σχέση με τις ΑΠΕ;
    6.1 Η "στοχαστικότητα" παραγωγής (η μη σταθερή - συνεχής παραγωγή που εξαρτάται άμεσα απο γεωγρ θέση, χρόνο, κλιματολογικές συνθήκες), αυτό που στην Δ Ευρώπη αποκαλείται πλέον το φαινόμενο Dunkelflaute (Renewable Energy's Dark Lull)
    6.2 Αποθήκευση: σύμφωνα με τη IEA, απαιτείται 6πλασιασμός της αποθηκευτικής δυνατότητας (αντλησιοταμίευση -οπου είναι γεωγραφικά δυνατόν- και μπαταρίες) εως το 2030 (IEA: Six-fold increase in battery storage capacity by 2030). Η παραγωγική δυνατότητα εχει 3πλασιασθεί τα τελευταία 3 χρόνια και ο στόχος μπορεί να καλυφθεί, τουλάχιστον για ΗΠΑ & ΕΕ, εαν τα όσα σχεδιάζονται υλοποιηθούν. Οσον αφορά τον τομέα αυτοκίνησης και μεταφορών (βασικός καταναλωτής υγρών καυσίμων), η πρόβλεψη είναι αρκετά θετική (παραβλέποντας την παράμετρο του κόστους)  για τις "ελαφρές" χρήσεις, οχι τόσο θετική για τις "βαρειές" (TIR) οπου απαιτούνται και μεγαλύτερες μπαταρίες και σημαντική υποδομή
    6.3 Δίκτυα Μεταφοράς (βλ και ετήσια έκθεση ΙΕΝΕ κατωτέρω)
    ΑCER (Ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας): Σύμφωνα με έκθεση που αφορά τις υποδομές ηλεκτρισμού, προβλέπεται αύξηση του κόστους του συστήματος ηλεκτρισμού κατά 20-40% ως το 2030, που πιθανώς να φθάσει και στο 100% το 2050. Ο Ευρωπαίος Ρυθμιστής επισημαίνει την ανάγκη λήψης μέτρων για τον περιορισμό των δαπανών για τα δίκτυα τονίζοντας ότι απειλεί ευθέως την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας
    6.4 Ανακύκλωση
    Chemical & Engineering News: WindEurope and other trade associations estimate that around 14,000 blades may be decommissioned annually around the globe during the next few years. NREL’s Cooperman predicts that between 3,000 and 9,000 blades will be retired each year for the next 5 years in the US, and then the number will increase to between 10,000 and 20,000 until 2040. The biggest issue impeding recycling is cost, according to Cambridge’s Barlow. “We have technologies. They are just too expensive now,” she says. But she’s hopeful. “As recycling technologies become more mature, costs go down, making recycling more economically viable.”
  7. Τι % της συνολικά καταναλούμενης ενέργειας είναι ηλεκτρική;
    Enerdata: Since 2020, the share of electricity in global final consumption has remained broadly stable, reaching 20.6% in 2023. It has increased by 3 pts. since 2010 (17.6%), as an increasing share of electricity is used in industry, residential and services sectors, and more recently, in the road transport sector with the development of the electric vehicles fleet
  8. Ποιά είναι η % συμμετοχή των ΑΠΕ στην παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια;
    International Energy Agency: The global power mix will be transformed by 2028
    2000: 18,3 Συνολικά - 16,9 Υδροηλεκτρικά
    2010: 19,5 Συνολικά - 16,0 Υδροηλεκτρικά
    2020: 28,1 Συνολικά - 16,3 Υδροηλεκτρικά
    2024: 33,5 Συνολικά - 15,1 Υδροηλεκτρικά
    2028: 41,6 Συνολικά - 13,9 Υδροηλεκτρικά (εκτίμηση)
  9. Ποιά μείωση στην εκπομπή ρύπων συνεισφέρει η αύξηση των ΑΠΕ;
    Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της ΕΕ (παράγει το 7% των συνολικών ρύπων), η εκπομπή ρύπων (αερίων θερμοκηπίου) έπεσε κατα 8,3% το 2023 σε σχέση με το 2022. Η πτώση, η μεγαλύτερη εδω και 10ετίες με εξαίρεση το 2020 και την πανδημία Covid, οφείλεται στην μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ αλλά και στην στασισμότητα του ΑΕΠ (0,5%). Ο εκπομές βρίσκονται 37% κάτω απο τις εκπομπές το 1990 και κοντά στο στόχο για μείωση κατα 55% εως το 2030
  10. Ποιοί & πόσα κερδίζουν απο την αγορά των ΑΠΕ;
    Skyquest: Global Renewable Energy Market size was valued at USD 899.24 Billion in 2022 and is poised to grow from USD 1050.31 Billion in 2023 to USD 3637.99 Billion by 2031, growing at a CAGR of 16.80% in the forecast period (2024-2031)
-----------------------------------------------------------------------------------------
Ελλάδα
  • Αυξάνεται επικίνδυνα η ενεργειακή εξάρτηση της Ελλάδας: από 70,7% το 2018 έφτασε το 79,6% το 2022
  • Το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ το 2023 διαμορφώθηκε σε 35,9%, παρουσιάζοντας εντυπωσιακή άνοδο, σε σχέση με το 2006, που το αντίστοιχο μερίδιο κυμαινόταν στο 9%
  • η συνολική ζήτηση ενέργειας έχει μειωθεί από τις 329.7 TWh το 2010 στις 253.8 TWh το 2022, καταγράφοντας μία πτώση της τάξεως του 23%
  • αυξημένες εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ελλάδα το α’ δεκάμηνο του 2024, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, με μεγαλύτερες εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών την ίδια περίοδο
  • εντός του 2025, αναμένεται να συνεχιστούν τα προβλήματα στο ηλεκτρικό δίκτυο, λόγω της υπερπροσφοράς ΑΠΕ και του κορεσμένου συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Επομένως, θα βρεθούν στο προσκήνιο συζητήσεις μεταξύ ΡΑΕΕΥ, ΥΠΕΝ και ΑΔΜΗΕ για το θέμα αποζημίωσης των αυτοπαραγωγών, καθώς θα αυξάνονται οι ποσότητες απορριπτόμενης ενέργειας